David Lynch - skandalista czy postmodernista?
David Lynch - skandalista czy postmodernista?
autorem artykułu jest Ewa Paduch
Niesamowite to za mało powiedziane. Straszne, absurdalne, pokręcone, diabelnie nudne, niezrozumiałe, chore, durne, tajemnicze, surrealistyczne, groteskowe…Tak określane są filmy Davida Lyncha. Dla laików to czysta abstrakcja - zero fabuły, po prostu nuda. Dla miłośników jego twórczości- to prawdziwa gratka, zabawa z postmodernistyczną sztuką, dzięki której można odkryć najgłębsze i najdziksze oblicza ludzkiej natury. Lynch próbuje nam udowodnić, że ludzki umysł to labirynt, studnia bez dna i nikt z nas tak naprawdę nie zna siebie do końca. David Lynch, to z całą pewnością skandalista, ale przede wszystkim wielki artysta postmodernistyczny robiący filmy z górnej półki.Jego twórczość stała sie niewątpliwie elementem kultury masowej.
Kino postmodernistyczne,awangardowe jest mieszanką stylów i gatunków, stawia na chaos, różnorodność nadmiar, przesadę. Korzysta z zapożyczeń, cytatów, żartów, kalamburów, piętrzą się w nim symbole i metafory, nie może być zatem mowy o jednoznaczności. Często pojawiają się w nim spowolnienia lub rwanie toku akcji. Lynch to mistrz metafory i absurdu, stawiający przede wszystkim na niesamowitość: Chodzi o to by stworzyć poczucie tajemnicy(…)Przecież w życiu zdarzają się neizrozumiałe rzeczy, ale kiedy pokazuje się je w kinie ludzie zaczynają się niepokoić.
Lynch nigdy publicznie nie interpretuje swoich filmów: Film robi się po to, by go oglądać(…)Tajemniczy i ciemny, oto najpiękniejsze z istniejących słów - zwykł mawiać grając na skłoności widzów do analizowania a nie przeżywania.
Klimat jest chyba najważniejszy w filmach Lyncha. Atmosferę reżyser buduje operując głównie kolorem(czerń i czerwień) oraz dźwiękiem. Tło filmów jest zwykle ciemne( Czarna Chata w Twin Peaks). Przeważają sceny rozgrywające się pod osłoną nocy(Blue Velvet, Zagubiona autostrada), przy zasłonietych zasłonach- zwykle są to czerwone kotary( czerwony pokój). Pojawiaja się też ciemne elementy jak popiół, błoto , krew. Czerń według Lyncha daje wrażenie głębi, zbyt dużo kolorystyki dawałoby natomiast po prostu realność.
Ogromną rolę odgrywają też budujące nastrój dźwięki -rewelacyjne Fallin Julee Cruise z Miasteczka Twin Peaks czy utwór Blue Velvet a nawet muzyka zespołu Rammstein w Zagubionej autostradzie. I tu ujawnia się dwuwarstwowość- z jednej strony zwykłe historie, z drugiej ich wieloznaczność.
Lynch uwielbia umiejscawiać swoje historie w sielskich i sympatycznych miasteczkach amerykańskich, np. Twin Peaks. Z pozoru piękne, szybko ujawniają swe ciemne strony: popełnione zbrodnie, dzikie instynkty ludzkie, sadomasochstyczne skłonności. Całe to zło nie pochodzi z zewnątrz, lecz z wnętrza ludzkiej nieokiełznanej i niezbadanej natury.
Owej metaforyczności służyć mają wprowadzane celowo przedmioty, np. ucho(Blue Velvet)- symbol głębi, ogień(Dzikośc serca)- jako odpowiednik agresji, mocne makijaże próbą ukrycia się przed sobą, słuchawki telefoniczne i literki(Twin Peaks, Alfabet), postaci- Tajemniczy Mężczyzna z Zagubionej autostrady czy Człowiek Stamtąd z Miasteczka Twin Peaks.
Lynch wprowadza też aluzje, np. wiele elementów z Czarodzieja z Oz można odnaleźć w Dzikości serca( postać Bobby’ego i Dobrej Wróżki). Reżyser między tragizm wplata komizm i groteskę, m.in. płaczący policjant Andy Brennan (Miasteczko Twin Peaks), płonące sutki(Blue Velvet),ciastka wiśniowe będące specjalnością mieszkańców Twin Peaks.
Lynch nazwany kiedyś papieżem filmowego postmodernizmu z całą pewnością zasługuje na to miano. On doskonale wie na czym ma polegać dobre kino: ma mieć klimat, ma szokować, wywoływać emocje, czasem strach, zmuszać do myślenia(często bezskutecznego.Nie każdy potrafi zrozumieć filmy Lyncha, ale to nieistotne- ważne żeby poczuł dreszcz emocji, uświadomił sobie, że pod przykrywką układności i piękna czai się ukryte ZŁO i nigdy tak naprawdę nie wiadomo kiedy pokaże swoją paszczę.
--
Ewa Paduch, Netkobiety - eksperckie forum dla kobiet
Artykuł pochodzi z serwisu www.Artelis.pl
Zobacz takze:
Konfiguracja telefonu SE K660i do MSS i Internet w Oran
Polowanie na smoki
Wolność finansowa
Dlaczego szybowiec lata?
nieruchomości w otoLOKUM.pl